https://eiogz.sggw.edu.pl/ <p>Czasopismo naukowe "Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej "jest kwartalnikiem afiliowanym przy Instytucie Ekonomii i Finansów (Wydziale Ekonomicznym) Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.<br />Do 2018 r. znajdowało się w części B wykazu czasopism naukowych (lista MNiSzW z 26.01.2017 r., pozycja 2998, 13 punktów).<br />Wpisane do Rejestru Dzienników i Czasopism pod numerem PR 19308</p> Wydawnictwo SGGW pl-PL Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 2081-6979 https://eiogz.sggw.edu.pl/article/view/6986 W artykule przedstawiono historie polskiego winiarstwa. Na podstawie danych zawartych w raportach Agencji Rynku Rolnego przedstawiono kształtowanie się liczby winnic oraz powierzchni upraw winorośli i zbioru winogron w latach 2009–2018. Dane z portalu winogrodnicy.pl posłużyły do scharakteryzowania liczby winnic wraz z ich lokalizacją oraz powierzchnią. Z przeprowadzonej analizy wynika, że polskie winiarstwo od ponad 20 lat przeżywa odrodzenie. Obserwuje się znaczący wzrost liczby winnic wraz z areałem upraw. Zmieniające się warunki klimatyczne w Polsce umożliwiają producentom wina uprawę winorośli na terenie prawie całego kraju, czego potwierdzeniem jest wzrost powierzchni plantacji w większości województw. Elwira Brodnicka Prawa autorskie (c) 2019 SGGW 2019-12-30 2019-12-30 126 5 16 10.22630/EIOGZ.2019.126.6 https://eiogz.sggw.edu.pl/article/view/6987 Celem artykułu była ocena modelu obiegu okrężnego z punktu widzenia teorii austriackiej szkoły ekonomii. W artykule omówiono teorię kapitału i model struktury produkcji tej szkoły. Omawiane zagadnienia odniesiono do modelu obiegu okrężnego, który dominuje w głównym nurcie ekonomii. Model ten jest krytykowany przez szkołę austriacką z powodu zbyt dużych uproszczeń. Główne zarzuty dotyczą pominięcia: twórczej natury działania ludzkiego, problemów niedoskonałej wiedzy i przedsiębiorczości, która związana jest z ryzykiem, roli czasu w działaniu i procesie produkcji, wertykalnego charakteru produkcji w gospodarce, powiązania oszczędności i inwestycji. Szkoła austriacka wskazuje również na zbyt daleko posuniętą w modelu obiegu okrężnego agregację kategorii ekonomicznych. Dawid Bródka Andrzej Jędruchniewicz Prawa autorskie (c) 2019 SGGW 2019-12-30 2019-12-30 126 17 28 10.22630/EIOGZ.2019.126.7 https://eiogz.sggw.edu.pl/article/view/6988 Polityka społeczna ma na celu w głównej mierze minimalizowanie problemów społecznych, a zwłaszcza dysproporcji dochodowych zarówno między grupami zawodowymi, jak i w ujęciu regionalnym. Jednym z przyjętych zadań analizowanej polityki jest wsparcie finansowe udzielane gospodarstwom domowym między innymi przez zagwarantowanie im poczucia bezpieczeństwa, zwłaszcza w zakresie dochodów. Przedmiotem badań było oszacowanie skuteczności polityki społecznej realizowanej w Polsce na przykładzie gminy wiejskiej. W opracowaniu podjęto próbę wskazania wymiernych efektów wprowadzonego w Polsce instrumentu polityki społecznej, jakim jest program „Rodzina 500+”. Wspiera on finansowo rodziny, polepszając ich sytuację materialną. Ponadto w założeniu jego twórców ma na celu poprawę współczynnika przyrostu naturalnego w Polsce. Zauważalne są również niedoskonałości analizowanego instrumentu polityki społecznej, który negatywnie wpływa na sytuację zawodową ludności, w szczególności kobiet. Jednak w większości program „Rodzina 500+” jest oceniany pozytywnie przez jego beneficjentów. Na podstawie odpowiedzi ankietowanych nie można stwierdzić, że jego wprowadzenie przyczyni się do przyrostu urodzeń, a według respondentów koszty z tym związane mogą przyczyniać się do ograniczania współfinansowania obszarów życia równie pożądanych przez społeczeństwo (edukacja, ochrona zdrowia, infrastruktura publiczna). Kinga Gruziel Mariusz Chądrzyński Monika Wyszomirska Prawa autorskie (c) 2019 SGGW 2019-12-30 2019-12-30 126 29 39 10.22630/EIOGZ.2019.126.8 https://eiogz.sggw.edu.pl/article/view/6989 Ubezpieczenia upraw są jednym ze sposobów ograniczenia ryzyka występującego w produkcji rolnej. System dopłat stosowany od 2006 roku ma na celu zwiększenie obszaru upraw ubezpieczonych od ryzyka związanego z anomaliami pogodowymi. Celem niniejszego opracowania jest ocena funkcjonowania systemu ubezpieczenia upraw dotowanych przez Skarb Państwa. Wyniki badania wskazują, że system ten nie jest efektywny. Do 2018 roku ubezpieczeniem obejmowano około 3 mln ha upraw, w porównaniu do około 7 mln ha ustawowo wymaganych. Suma dopłat w latach 2008–2018 wyniosła 1,7 mld zł. Do najczęściej ubezpieczanych przez rolników rodzajów ryzyka należą przymrozki i ujemne skutki przezimowania oraz okresowo grad. Zwiększeniu atrakcyjności dotowanych ubezpieczeń upraw ma służyć zwiększenie dotacji na lata 2019 i 2020 do odpowiednio 1,2 i 1,4 mld zł. Niewystarczająca powierzchnia aktualnie ubezpieczonych upraw sprawia, że pozyskiwane przez zakłady ubezpieczeń składki są mniejsze od wypłacanych odszkodowań, co powoduje, że ubezpieczenia te stają się deficytowe i mogą zostać wycofywane z oferty ubezpieczycieli. Sylwester Kozak Arkadiusz Weremczuk Prawa autorskie (c) 2019 SGGW 2019-12-30 2019-12-30 126 41 52 10.22630/EIOGZ.2019.126.9 https://eiogz.sggw.edu.pl/article/view/6990 W artykule przedstawiono wyniki badań preferencji konsumentów wina przy wykorzystaniu metody conjoint analysis, czyli addytywnego pomiaru łącznego. Podstawę pomiaru preferencji stanowi tu funkcja użyteczności, która umożliwia przypisanie charakterystyki liczbowej każdemu z dostępnych wariantów będących przedmiotem wyboru. Conjoint analysis jest jedną z metod wielowymiarowej analizy statystycznej. Opiera się ona na prezentacji respondentom zbioru obiektów (profilów produktów lub usług) opisanych wybranymi atrybutami, z których każdy przyjmuje określone wartości (poziomy), w celu uzyskania informacji o całkowitych preferencjach odnośnie tych obiektów. Celem opracowania było rozpoznanie preferencji konsumentów wina, w szczególności określenie, jakimi kryteriami kierują się oni, podejmując decyzję o zakupie wina. Przeprowadzono badania ankietowe przy wykorzystaniu kwestionariusza ankiety wśród 248 wybranych w sposób przypadkowy osób deklarujących spożywanie wina, w podziale na kobiety i mężczyzn oraz trzy grupy wiekowe (18–35 lat, 36–55 lat oraz 56 lat lub więcej). W wyniku analizy stwierdzono, że czynnikiem decydującym o wyborze wina jest dla konsumentów przede wszystkim cena. W dalszej kolejności konsumenci uwzględniają wytrawność wina i jego barwę. Najmniej ważnymi czynnikami okazały się rodzaj wina (spokojne, musujące) oraz to, czy wino było laureatem nagród lub wyróżnień. Ewa Wasilewska Marcin Dudziński Prawa autorskie (c) 2019 SGGW 2019-12-30 2019-12-30 126 53 68 10.22630/EIOGZ.2019.126.10 https://eiogz.sggw.edu.pl/article/view/6991 Celem artykułu jest ocena wahań wydatków z krajowych budżetów centralnych na rolnictwo, udziału wartości dodanej rolnictwa w PKB oraz poziomu zorientowania gospodarek narodowych na rolnictwo w krajach Unii Europejskiej w podziale na dojrzałe demokracje oraz postkomunistyczne państwa członkowskie UE. W badaniu został obliczony wskaźnik orientacji rolniczej (AOI). Wykorzystano dane pochodzące z Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Banku Światowego. Badaniem został objęty okres 2001–2017 ze względu na dostępność danych. Wyniki zostały przedstawione głównie z wykorzystaniem metody świec japońskich. W większości krajów UE zaobserwowano zmniejszenie poziomu wydatków na rolnictwo w stosunku do innych kategorii krajowych wydatków publicznych. Spadek ten był dwukrotnie większy w dojrzałych demokracjach UE niż w krajach postkomunistycznych UE, chociaż pierwsza grupa krajów wydawała na rolnictwo cztery razy mniej. W prawie wszystkich państwach UE zaobserwowano zmniejszenie udziału rolnictwa w tworzeniu PKB, przeciętnie o ponad 20%. Postkomunistyczne kraje UE były bardziej zorientowane na rolnictwo niż dojrzałe demokracje UE. Biorąc pod uwagę poziomy AOI, rolnictwo nie należało do priorytetowej kategorii wydatków rządów krajowych UE. Widoczne różnice między dwiema analizowanymi grupami krajów mają swoje źródło w powojennym zróżnicowanym rozwoju gospodarczym będącym konsekwencją politycznej spuścizny. Przeprowadzone badanie ma charakter porównawczy i może stanowić przyczynek przyszłych badań Michał Wielechowski Łukasz Grzęda Prawa autorskie (c) 2019 SGGW 2019-12-30 2019-12-30 126 69 80 10.22630/EIOGZ.2019.126.11