Ewaluacja systemu ubezpieczenia upraw w Polsce

Main Article Content

Sylwester Kozak
Arkadiusz Weremczuk


Słowa kluczowe : ubezpieczenie upraw, gospodarstwa rolne, dotacje budżetowe
Abstrakt
Ubezpieczenia upraw są jednym ze sposobów ograniczenia ryzyka występującego w produkcji rolnej. System dopłat stosowany od 2006 roku ma na celu zwiększenie obszaru upraw ubezpieczonych od ryzyka związanego z anomaliami pogodowymi. Celem niniejszego opracowania jest ocena funkcjonowania systemu ubezpieczenia upraw dotowanych przez Skarb Państwa. Wyniki badania wskazują, że system ten nie jest efektywny. Do 2018 roku ubezpieczeniem obejmowano około 3 mln ha upraw, w porównaniu do około 7 mln ha ustawowo wymaganych. Suma dopłat w latach 2008–2018 wyniosła 1,7 mld zł. Do najczęściej ubezpieczanych przez rolników rodzajów ryzyka należą przymrozki i ujemne skutki przezimowania oraz okresowo grad. Zwiększeniu atrakcyjności dotowanych ubezpieczeń upraw ma służyć zwiększenie dotacji na lata 2019 i 2020 do odpowiednio 1,2 i 1,4 mld zł. Niewystarczająca powierzchnia aktualnie ubezpieczonych upraw sprawia, że pozyskiwane przez zakłady ubezpieczeń składki są mniejsze od wypłacanych odszkodowań, co powoduje, że ubezpieczenia te stają się deficytowe i mogą zostać wycofywane z oferty ubezpieczycieli.

Article Details

Jak cytować
Kozak, S., & Weremczuk, A. (2019). Ewaluacja systemu ubezpieczenia upraw w Polsce. Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika I Organizacja Gospodarki Żywnościowej, (126), 41–52. https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2019.126.9
Bibliografia

Commission Regulation (EC) No 1857/2006 of 15 December 2006 on the application of Art. 87 and 88 of the Treaty in the field of State aid for small and medium-sized enterprises active in the production of agricultural products and amending Regulation (EC) No 70/2001. OJ L 358/3 of 16.12.2006.

GOODWIN B.K., VANDEVEER M.L., DEAL J.L., 2004: An Empirical Analysis of Acreage Effects of Participation in the Federal Crop Insurance Program, American Journal of Agricultural Economics 86(4), 1058–1077. DOI: 10.1111/j.0002-9092.2004.00653.x

HALCROW H.G., 1949: Actuarial Structures for Crop Insurance, American Journal of Agricultural Economics 31(3), 418–443. DOI: 10.2307/1232330

HEERMAN K.E., COOPER J., JOHANSSON R., WORTH T., 2016: Farmer Response to Crop Insurance Incentives under Heterogeneous Risk-management Strategies, 2016 Annual Meeting Agricultural and Applied Economics Association [conference paper]. DOI: 10.22004/ag.econ.235967

HOROWITZ J., LICHTENBERG E. 1993: Insurance, Moral Hazard, and Chemical Use in Agriculture, American Journal of Agricultural Economics 75(4), 926–935.DOI: 10.2307/1243980

JANOWICZ-LOMOTT M., ŁYSKAWA K., 2016: Funkcjonowanie dotowanych ubezpieczeń upraw w Polsce, Wiadomości Ubezpieczeniowe 2, 69–92.

KACZAŁA M., ROJEWSKI K. (eds.), 2015: Ubezpieczenia produkcji roślinnej w Polsce, Poltext, Warszawa.

LORANT A., FEKETE F.M., 2015: More Insurance Subsidies for European Farmers – Is It Needed?, Applied Studies in Agribusiness and Commerce – Apstract 9(4), 33–38. DOI: 10.19041/APSTRACT/2015/4/4

Najwyższa Izba Kontroli, 2019: Rolnicy, plony i gradobicie, czyli o rolniczych ubezpieczeniach w NIK, retrieved from: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/rolnicy-plony-i-gradobicie-czyli-o-rolniczych-ubezpieczeniach-w-nik.html [access: 20.07.2019].

OGURTSOV V.A., 2008: Catastrophic Risks and Insurance in Farm-level Decision Making, PhD thesis, Wageningen University, retrieved from: http://edepot.wur.nl/121963 [access: 23.06.2019].

PIET L., BOUGHERARA D., 2016: The Impact of Farmers’ Risk Preferences on the Design of an Individual Yield Crop Insurance, Working Papers SMART – LERECO, INRA, UMR SMART 913, 22–32.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz ustawy o opłacie skarbowej, retrieved from: http://www.mir.krakow.pl/resources/articles/9323/13_2016%20proj%20ustawy%20o%20ubezpieczeniach%20rol%20i%20oplacie%20skarbowej.pdf [access: 20.07.2019].

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dz.U. 2015, poz. 187.

SHERRICK B.J., BARRY P.J., ELLINGER P.N., SCHNITKEY G.D., 2004: Factors Influencing Farmers’ Crop Insurance Decisions, American Journal of Agricultural Economics 86(1), 103–114. DOI: 10.1111/j.0092-5853.2004.00565.x

SMITH V.H., GOODWIN B.K., 1996: Crop Insurance, Moral Hazard, and Agricultural Chemical Use, American Journal of Agricultural Economics 78(2), 428–438. DOI: 10.2307/1243714

Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Dz.U. 2005 nr 150, poz. 1249.

Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o zmianie ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. 2007 nr 49, poz. 328.

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Dz.U. 2015, poz. 892.

Ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Dz.U. 2016, poz. 2181.

Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Dz.U. 2018, poz. 2124.

Uzasadnienie do projektu ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt, retrieved from: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12281402/12334151/12334152/dokument209144.pdf [access: 20.07.2019].

WEREMCZUK A., 2017: Dotowane ubezpieczenia upraw w Polsce. Stan i perspektywy, Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 120, 69–81. DOI: 10.22630/EIOGZ.2017.120.39

ZAWOJSKA A., 2008: Uwarunkowania i kanały finansowania rolnictwa w Polsce, Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 65, 95–108.

ZVIRBULE-BERZINA A., 2011: The role of enterprise integration in agriculture entrepreneurship. Proceedings of 8th International Conference "Economic Integration, Competition and Cooperation", 6-9 April, Opatija, University of Rijeka – Faculty of Economics. https://doi.org/10.2139/ssrn.2232640

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.
Rekomendowane teksty