Zmiany efektywności gospodarowania w rolnictwie rodzinnym

Informacje opierają się na danych empirycznych 810 gospodarstw wybranych losowo w roku 1992 i wcześniej. Jest to ocena różnic w efektywności kształtowania wyniku ekonomicznego i próba określenia ich przyczyn. Do analizy wykorzystano wskaźniki od ilorazu dochodów pieniężnych z rolniczej działalności gospodarczej do pieniędzy wydanych na tę działalność. Licznik to produkt końcowy brutto, a mianownik - kwota wydanych pieniędzy (bez wartości pracy własnej i amortyzacji). Tak obliczone wskaźniki dla każdego gospodarstwa dają podstawę do analitycznego podziału całego zbioru na 4 grupy. W grupie I znajdują się gospodarstwa posiadające wskaźnik efektywności ekonomicznej za 1992 rok poniżej l. W grupach II, III i IV wskaźniki te mieszczą się w przedziałach: 1-2; 2-3 i więcej 3. Średnia efektywność gospodarowania omawianymi tu zasobami w cenach bieżących rocznych spadła z 3,22 w 1987 r. do 1,82 w 1992 r. Natomiast w cenach porównywalnych wydatki na działalność gospodarczą spadły o około 7,9%, zaś dochody jedynie o 4,6 %. Oznacza to, że pomimo bardzo głębokiego spadku efektywności ekonomicznej, następuje wzrost efektywności technologicznej. Wszystkie wymienione i pominięte problemy, poza pewnymi niepokojącymi zjawiskami, napawają optymizmem, gdyż analizowany tutaj wskaźnik efektywności gospodarowania jest wyraźnie i dodatnio skorelowany ze zwiększaniem się powierzchni gospodarstw rolnych. Można zatem przypuszczać, że gospodarstwa rodzinne o większej powierzchni i dość duże lepiej przystosowały się do zmieniających się warunków ekonomicznych kształtujących się w omawianym okresie. lw